Cannabis grootste aandeel Europese drugsmarkt
Op dinsdag 26 november is het EU Drug Markets Report 2019 gepresenteerd. Dit rapport gaat over de drugsmarkt in de EU. Het is samengesteld door het Europees monitoring centrum voor drugs en verslaving (EMCDDA) en Europol.
Supscore heeft dit rapport gelezen om te zien wat we kunnen leren over het gebruik van cannabis op medicinale wijze. We noemen een paar interessante feiten en geven onze visie op enkele punten die zijn opgevallen.
De grootte van de markt
Cannabis is de grootste drugsmarkt volgens het rapport. Van de geschatte totale 30 miljard euro illegale handel per jaar is 11,6 miljard toe te rekenen aan cannabis, ofwel 39%. Geschat wordt dat er 25 miljoen mensen in de EU hebben cannabis gebruiken. Laten we even kijken of deze cijfers representatief zijn:
Het aantal cannabisgebruikers is volgens het rapport ongeveer 3%. Dit berekenen we met getallen over de EU. Als we dit vergelijken met de cannabis gebruik cijfers per land voor 2018 zit er nog wel een verschil tussen de schattingen. De cijfers per land over cannabisgebruikers voor 2018 hebben een gemiddelde waarde van 5,51%.
| Bron | Percentage | Berekening |
| Rapport | 3% | (25 mln / 747 mln) * 100% |
| Algemene cijfers | 5,51% | Gemiddelde % per land optellen / aantal landen |
Verder is in het rapport opvallend dat de leeftijdsgroep waarin geconsumeerd wordt al enkele jaren stabiel is. In enkele genoemde landen waaronder Frankrijk is er lichte groei aan de kant van jongeren.
Is medicinale cannabis illegaal verhandeld?
Ja, sinds dit rapport zijn blijkbaar nu nieuwe producten aangetroffen. Daaronder zijn ook medicinale cannabis producten. De cijfers voor de verdeling van de illegale cannabismarkt zijn gebaseerd op wat er in beslag is genomen door opsporingsinstanties. De meest opgespoorde producten zijn de bekende wiettoppen en hasj.
Opkomende producten en onderwerpen zijn:
- Synthetische varianten van cannabinoïden
- Olie met hoge sterkte
- Producten voor medicinale toepassing
- Producten met lage waarden THC en hoge waarden CBD
- Productie van cannabis gaat naar steeds kleinere locaties
De opkomende producten en onderwerpen behandelen we verderop in dit artikel.
Prijzen inkoop verschillen enorm in Europa
In de onderstaande tabel ziet u de gegevens die gedeeld zijn over de aangetroffen marktprijzen waartegen criminelen cannabis inkopen per gram. Gemiddelde prijs in EU voor cannabis via de illegale handel:
| Land | Prijs/g (inkoop) |
|---|---|
| Albanië | 0,20 |
| Verenigd Koninkrijk | 0,88 |
| Spanje | 1,34 |
| Italië | 2,29 |
| België | 4,52 |
| Duitsland | 4,60 |
| Polen | 5,00 |
| Zweden | 5,66 |
| Letland | 6,00 |
| Ierland | 8,00 |
| Finland | 10,00 |
Bron: EU Drug Markets Report 2019; European Monitoring Centre for Drugs and Drug addiction, 2019. Directe link naar PDF in het Engels
In de volgende tabel combineren we de gerapporteerde verkoopprijzen en gemeten THC gehalten op basis van opgespoorde middelen. Verder hebben we de gemiddelde prijs, percentage een theoretische marge per gram uitgerekend. De marge wordt bepaald door de eerder genoemde inkoopprijzen en verkoopprijzen te combineren.
| Min (laagste waarde) | Max (hoogste waarde) | Gemiddeld | Marge/g (theoretisch) | |
| Verkoopprijs op straat | €7 (€4) | €13 (€22) | €10 | (€4 – 0,20) €3,80 (€22-10) €12 |
| Gemeten THC gehalte | 9% (3%) | 12% (15%) | 10,5% |
Met al deze informatie zou je een zeer grove schatting kunnen maken van het bestedingspatroon: €293 per persoon voor €10/g komt neer op 29,3g per persoon. Dat is bijna 2,5 gram per maand uitgaande van enkel en alleen cannabis toppen.
Zijn de getallen voor het kopen van Cannabis realistisch?
Bij Supscore zijn we geen professionele factcheckers. Maar met zoveel hoeveelheid informatie over de illegale (medicinale) cannabis markt lijkt het slim om een vergelijking te maken.
Daarbij nemen we twee gemengde markten om een gevoel te krijgen voor verkoopgegevens in het algemeen van cannabis. Met gemengd bedoelen we samenstellingen van de volgende voorkomende markten:
- Illegaal: illegale handel en gebruik,
- Medicinaal: legale handel enkel voor medicinaal gebruik
- Gedoogd: legaal voor medicinaal en gedoogd voor recreatief gebruik
- Legaal: legaal voor medicinaal en recreatief gebruik
In de Verenigde Staten en Canada zijn de markten onderverdeeld en ondertussen regelmatig verkoopcijfers te vinden. Omdat de markt in Canada nog niet erg gestabiliseerd is nemen we twee verschillende staten in de V.S.
In het overzicht van de Amerikaanse National Survey on Drug Use and Health zien we op pagina 13 in Figure 10 dat ook in de VS de meest voorkomende drugssoort Cannabis is.
De staten die we gebruiken voor een vergelijk moeten een redelijke vertegenwoordiging van cannabisgebruikers hebben willen we vergelijkbare cijfers kunnen toepassen.
De staten New York en California hebben een vrij hoge graad van gebruikers van Cannabis, zoals te zien is in de tabel hieronder. Aangezien Los Angeles binnen Californië een van de hoogste percentages van gebruikers kent en de hoogste consumptie in grammen is dit een goede bovengrens.
| EU (Rapport) | EU (aangepast) | New York City (New York) | Los Angeles (Californië) | |
|---|---|---|---|---|
| Status | Illegaal, Gedoogd | Illegaal, Gedoogd | Medicinaal | Legaal |
| Aantal inwoners die meetellen voor meting | 747mln | 747mln | 8,62mln | 3,99mln |
| Percentage cannabisgebruikers | 3,34% | 5,51% | 14,8% | 16,4% |
| Aantal cannabisgebruikers | 25 mln | 41 mln | 1,3 mln | 0,0654 mln |
| Hoeveelheid Cannabis (ton = 1miljoen gram) | 1.160 | 1.160 | 77,44 | 36,06 |
| Gemiddeld gebruik in grammen cannabis / jaar | 46,4 | 28,3 | 59,6 | 55,1 |
| Gemiddelde prijs per gram cannabis | €10 | €10 | $10,76 | $8,14 |
| Gemiddelde uitgave per gebruikende persooon | €464,9 | €281,8 | $653 | $448,6 |
De cijfers in deze tabel voor de Amerikaanse gegevens komen van het U.S. Department of Health & Human Service. Specifiek gaat het om SAMHSA oftewel Substance Abuse and Mental Health Services Administration. Het gaat om de Behavioral Health Barometer Volume 5 met de gegevens over 2017 voor de verschillende staten. Verder is data uit een onderzoek uit 2018 door Seedo en Leafly gebruikt voor de prijzen en volumes van verkoop.
En dan nu het vergelijk:
| Onderwerp | Conclusie |
|---|---|
| Inwonersaantal | Er is bewust gekozen voor een kleiner gebied dan de gehele V.S., die wel representatief is voor de grootgebruikers. |
| Percentage cannabisgebruikers | Het lijkt er op dat de gebruikte cijfers (3,3%) in het Drug Markets Report 2019 niet geheel representatief zijn, zeker niet in verhouding met het door Supscore berekende percentage (5,51%) wat erg conservatief lijkt als je naar de V.S. cijfers kijkt. |
| Aantal cannabisgebruikers | Bij de herberekening van Supscore komt er een groter getal uit voor de EU. Dat komt door een groter percentage in de herberekening. |
| Hoeveelheid cannabis | Dit komt uit de bronnen. Een schatting voor de hoeveelheid cannabis in het scenario van 5,51% van de bevolking komt dan hoger uit: (1.160/0,033)*0,0551=1.936 ton |
| Gemiddeld gebruik in g / jaar | In de V.S. ligt het aantal gram gebruik per gebruiker per jaar met meer dan 50g ver boven de gestelde E.U. waarden. |
| Gemiddelde prijs | De gemiddelde prijs ligt in de bandbreedte zoals deze ook door geheel europa gezien wordt. |
| Gemiddelde uitgave / gebruiker / jaar | Het uitgave patroon wisselt sterk. Gezien dat de aantallen grammen gemiddeld gebruik in de V.S. dichter bij elkaar ligt ondanks prijsverschillen zal dit ook te verwachten zijn in de EU. |
Interpretatie Supscore
1. Synthetische varianten van cannabinoïden
Ook Supscore is in de praktijk producten tegengekomen (ook in de reguliere handel in Nederland) met ingrediënten die bestaan uit synthetische cannabinoïden. Deze nieuwe, onbekende varianten zijn vrijwel nooit medisch getest. De ingrediënten hebben een onbekende, mogelijk schadelijke uitwerking op het lichaam en/of de geest.
In veel landen duurt het lang voordat een dergelijk product wordt verboden. Dat komt omdat niet bekend is wat het is, welke symptomen optreden, hoe het getest moet worden, welke mogelijke antistoffen er bestaan. Het is vaak een kat-en-muisspel tussen fabrikanten en instanties over welke chemische, psychoactieve middelen op een verbodslijst staan.
Het product ‘Sloth Juice’ dat Supscore is tegengekomen is een product dat sterk verdund gebruikt wordt met een elektronische sigaret.
De verkoper waarschuwde voor het niet te sterk maken van het mengsel. Er is zeer weinig informatie te vinden over dit product. De website van de fabrikant is offline of bestaat niet meer.
Supscore raadt ten zeerste af synthetische cannabinoïden te gebruiken!
Op onder andere YouTube zijn vele video’s te vinden over ‘K2’ of ‘Spice’ waar jongeren buiten zinnen zijn bij gebruik. In het Verenigd Koninkrijk zijn producten met synthetische cannabinoïden verboden in 2016 zoals te lezen in dit artikel van The Guardian.
In het gelinkte artikel wordt ook een situatie geschetst van een verslaafde aan ‘Spice’. Daarin wordt gemeld dat de drang naar meer en vaker gebruiken onhoudbaar werd.
Wees dus gewaarschuwd en mijd deze producten.
2. Olie met hoge sterkte
Olie gemaakt van cannabis, ook wel wietolie genoemd, moet niet verward worden met hennepzaadolie of CBD olie. Wietolie heeft als voornaamste ingrediënt THC. Wietolie zal het interessanter worden voor de illegale handel om te maken.
Vaak worden grote balen cannabis toppen vacuüm getrokken die veel ruimte innemen. Omdat olie minder ruimte inneemt dan wiettoppen en olie kan bijna geurloos gemaakt worden. Deze eigenschappen zijn interessant voor illegaal transport.
Los van de eigenschappen voor opslag en transport heeft wietolie nog een eigenschap: je gebruikt wietolie vrijwel niet recreatief. Daarmee is het dus opmerkelijk dat deze vorm nu opduikt in het Drug Markets Report 2019.
3. Producten voor medicinale toepassing
Opmerkelijk is nu dat medicinale producten voorkomen in deze lijst van het EU Drug Market Report 2019. Er zijn twee aanvoer mogelijkheden van deze medicinale producten: instroom van niet EU-producten naar de EU toe, of medicinale producten van het ene land naar het andere land binnen de EU.
Onze interpretatie is dat er in de EU consumenten zijn die steeds beter weten naar welk product ze moeten vragen. Er behoefte is aan kwaliteitsproducten van gecontroleerde aanbouw met stabiele kweekresultaten. Immers, als er geen vraag is naar deze producten op de zwarte markt is er ook geen aanbod.
Met de voorlichting van mensen die afhankelijk zijn van Cannabis om een normaal leven te leiden zit het blijkbaar goed. Met de beschikbaarheid, concluderen we, staat het er minder goed voor. Helaas moet dit blijkbaar vanwege verschillende regels via de illegale handel.
Bijvoorbeeld is er in Duitsland een lijst met indicaties wanneer Cannabis voorgeschreven kan worden als medicijn, maar zijn de prijzen à €75,- voor 5 gram van de op recept te verkrijgen cannabis hoog te noemen. Daarbij worden deze kosten niet altijd vergoed.
In een reportage meldde de ‘eerste cannabis patiënt van Duitsland’ dat hij dagelijks 5g cannabis gebruikt zonder vergoeding van de verzekeraar. Dat komt neer op ruim €2200/maand uit eigen zak. Het is begrijpelijk dat deze patiënten graag zelf wat plantjes thuis zouden neerzetten!
4. Producten met lage waarden THC en hoge waarden CBD
In de afgelopen 30 jaar is de hoeveelheid THC door veredeling opgekrikt naar hoge niveaus. Dit zou je kunnen vergelijken met bierbrouwers die ondertussen een likeur maken. Onder andere Wernard Bruining van Stichting Mediwiet heeft goed uitgelegd waar dit door komt: de regelgeving.
In Nederland is niet de totale hoeveelheid THC die je kunt kopen gelimiteerd, maar het gewicht van de cannabis. Vergelijk je dat weer met alcoholische dranken: nu zie je dat consumenten kunnen kiezen uit een longdrink glas jonge jenever bestellen, of een biertje. Beide bevatten 0,2 liter vocht, maar hebben na het opdrinken totaal uiteenlopende resultaten.
Supscore ziet de lage THC, hoge CBD-producten als een positieve ontwikkeling ondanks de illegale handel. Deze producten horen eerder thuis in de medicinale toepassingen dan recreatie. Het duidt hoe dan ook naar een verandering in de vraag en bewuster gebruik van de werkzame stoffen door de kopers.
Jammer genoeg komen deze resultaten waarschijnlijk door een niet eenduidig beleid rondom CBD-producten. Waar sommige landen CBD omarmd hebben in de EU zijn er ook landen waar CBD-producten algeheel illegaal zijn. Daarom worden nu deze producten als ‘drugsvangst’ geteld.
In het Drug Markets Report 2019 staat geen definitie van deze soort producten. Het advies van Supscore aan de samenstellers van het rapport zou zijn om bij zo een grote markt een onderverdeling te maken in categorieën. Denk daarbij aan harde cijfers en grenswaarden zoals minder dan 10% THC of meer dan 5% CBD.
5. Kleinere productielocaties
Verder staat in het Drug Markets Report 2019 dat opsporingsinstanties melden dat de cannabis productie zich meer verplaatst naar de lokale gebruiker, met kleinere productielocaties. Dat wordt als een probleem ervaren door opsporingsinstanties omdat er veel moeite gedaan moet worden voor een kleine vangst.
Waarschijnlijk zijn er steeds meer privé personen die voor eigen gebruik of familie met een ziekte een of meer planten nemen. Supscore hoopt dat er voor mensen die medicinale cannabis nodig hebben er gauw een oplossing komt. Dat voorkomt dat zij worden gezien als criminelen door medemens, controlerende instanties en bijvoorbeeld verhuurders.
Leeftijd wordt ietwat lager bij eerste gebruik
Er is mogelijk een verband te vinden tussen het verhogen van de leeftijd voor legaal alcohol drinken onder jongeren (optrekken naar 18 jaar) en een toename van experimenteren met cannabis rond deze leeftijd.
Vergelijk dit met het historisch gebruik van alcohol, hard- en softdrugs in de V.S., waarbij de mening van Supscore is dat jongeren minder goed kunnen inschatten wat gevaarlijker is aangezien onder de leeftijdsgrens alles even verboden is.
Samenvattend
In het Drug Markets Report 2019 zijn voldoende aanwijzingen te vinden voor een veranderende markt. De illegale handel in cannabis in Europa is lang niet alleen maar voor recreatief gebruik.
Supscore is daarom ook vóór het makkelijker toegankelijk maken van cannabis als medicijn. Daarvoor is meer voorlichting voor artsen nodig. In de komende periode gaat Supscore samenwerken met enkele artsen om zo beter in kaart te brengen welke informatie en behandelmethoden de aandacht verdienen.